Kapat

Zona Hastalığı Nedir? Stresle Tetiklenen Hastalık

Zona ağrılı bir döküntüye neden olan bir enfeksiyondur. Zona vücudunuzda herhangi bir yerde görünse de, çoğu zaman vücudun sol veya sağ tarafında tek bir kabarcık halinde görünür.

Zona hastalığının sebebi varicella-zoster virüsüdür. Bu virüs suç çiçeğine de sebep olur. Su çiçeği geçirdikten sonra virüs, omuriliğinize ve beyninize yakın sinir dokusunda etkisiz bir halde yerleşir. Yıllar sonra, virüs zona olarak yeniden kendini gösterir.

Hayatı tehdit edici bir durum olmamakla birlikte, zona çok acı verici olabilir. Aşılar zona riskini azaltmaya yardımcı olurken, erken tedavi zona enfeksiyonunu kısaltmaya ve komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olabilir.

Zona Hastalığının Belirtileri

Zona belirtileri genellikle vücudunuzun bir tarafının sadece küçük bir bölümünü etkiler. Bu belirti ve semptomlar şöyledir:

  • Acı, yanma, uyuşma veya karıncalanma
  • Dokunmaya karşı duyarlılık
  • Acıdan birkaç gün sonra başlayan kırmızı döküntü
  • Açılan ve kabuklanan sıvı dolu kabarcıklar
  • Kaşıntı

Bazı bünyeler de şunlar da görülebilir:

  • Ateş
  • Baş ağrısı
  • Işığa duyarlılık
  • Yorgunluk

Ağrı genellikle zona hastalığının ilk belirtisidir. Bazıları için çok şiddetli olabilir. Ağrının konumuna bağlı olarak, bazen kalbi, akciğerleri ve böbrekleri etkileyen sorunlar meydana gelebilir. Bazı insanlar hiç kızarıklık olmadan zona ağrısı yaşarlar.

Çoğunlukla, zona döküntüleri, gövdenin sol veya sağ tarafına sarılmış kabarcıklar şeklinde görülür. Bazen zona döküntüleri bir göz çevresinde veya boynun veya yüzün bir tarafında görülür.

Ne zaman doktora görünmeli?

Zonadan şüpheleniyorsanız, özellikle de aşağıdaki durumlarda doktorunuza derhal başvurun:

  • Ağrı ve kızarıklık gözün yakınında görülür. Tedavi edilmezse bu enfeksiyon kalıcı göz hasarına neden olabilir.
  • 60 yaşında veya daha büyüklerde komplikasyon riskinizi arttırır.
  • Siz veya ailenizden birinin zayıf bağışıklık sistemi varsa (kanser, ilaçlar veya kronik hastalıklar nedeniyle).
  • Döküntü yaygın ve acı vericidiyse.

Zona Hastalığının Nedenleri?

Zona ağrılı bir döküntüye neden olan bir enfeksiyondur. Zona vücudunuzda herhangi bir yerde görünse de, çoğu zaman vücudun sol veya sağ tarafında tek bir kabarcık halinde görünür.

Zona, sinir yolları boyunca cildinize reaktif olarak hareket edebilir ve cildinize zarar verebilir. Ancak su çiçeği geçiren herkeste zona olacak diye bir şey söz konusu değildir.

Zonanın nedeni belli değildir. Ancak yaşlandıkça enfeksiyonlara karşı bağışıklığın azalmasından kaynaklanıyor olabilir. Zona yaşlı erişkinlerde ve bağışıklık sistemi zayıflamış insanlarda daha yaygındır.

Varicella-zoster, soğuk yaralara ve genital herpes’e neden olan virüsleri içeren, herpes virüsleri adı verilen bir virüs grubunun parçasıdır. Bu nedenle, zona herpes zoster olarak da bilinir. Ancak su çiçeği ve zonaya neden olan virüs, cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon olan soğuk algınlığı veya genital herpesden sorumlu olan virüs ile aynı değildir.

Zona Hastalığı Bulaşıcı Mıdır?

Zona hastalığı olan bir kişi varicella-zoster virüsünü su çiçeği bağışıklığı olmayan birine geçirebilir. Bu genellikle zona döküntülerinin açık uçlarıyla doğrudan temas yoluyla gerçekleşir. Enfeksiyondan sonra, kişi zona değil, su çiçeği geçirir.

Risk Faktörleri

Su çiçeği olan herkes zona geliştirebilir.

Zona Hastalığı riskinizi artırabilecek faktörler şunlardır:

  • 50 yaşından büyük olmak.  Zona 50 yaşından büyük kişilerde en yaygın görünen hastalıktır. Risk yaşla birlikte artar. Bazı uzmanlar, 80 yaş ve üstü insanların yarısının zona alacağını tahmin ediyor.
  • Bazı hastalıkların olması. HIV / AIDS ve kanser gibi bağışıklık sisteminizi zayıflatan hastalıklar, zona riskini artırabilir.
  • Kanser tedavisi görüyor.  Radyasyon veya kemoterapi hastalıklara karşı direncinizi azaltabilir ve zona tetikleyebilir.
  • Bazı ilaçlar sebebiyle. Nakledilen organların reddedilmesini önlemek için tasarlanmış ilaçlar, prednizon gibi steroidlerin uzun süre kullanımı gibi, zona riskini artırabilir.

Nasıl Önlem Alınabilir?

Suçiçeği aşısı

Su çiçeği aşısı (Varivax) su çiçeği oluşumunu önlemek için bir aşıdır. Zaten çocukluk çağında bu aşı yapılmaktadır. Aşı ayrıca, hiç suçiçeği geçirmemiş olan yetişkinler için de önerilir. Aşı, su çiçeği veya zonaya yakalanmanızı garanti etmese de,bir nebze olsun hastalığın şiddetini azaltabilir.

Zona aşısı

Zona aşısı olmak isteyenlerin iki seçeneği vardır: Zostavax ve Shingrix.

2006 yılında Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) tarafından onaylanan Zostavax’ın, yaklaşık beş yıl boyunca zonaya karşı koruma sağladığı gösterilmiştir.

Shingrix, 2017 yılında FDA tarafından onaylandı ve Zostavax’a tercih edilen bir alternatif. Araştırmalar, Shingrix’in beş yıldan daha uzun süre zonaya karşı koruma sağladığını gösteriyor. Bir virüs bileşeninden yapılmış, yaşam boyu süren bir aşıdır ve iki ay ara ile dozlar verilir.

Shingrix, daha önce Zostavax almış olanlar dahil, 50 yaş ve üstü insanlar için onaylanmış ve tavsiye edilmiştir. Zostavax 60 yaşına kadar önerilmez.

Her iki zona aşısının en sık görülen yan etkileri, enjeksiyon yerinde kızarıklık, ağrı, hassasiyet, şişlik, kaşıntı ve baş ağrısıdır.

Suçiçeği aşılarında olduğu gibi, zona aşıları da zona hastalığına yakalanmamayı garanti etmez. Fakat bu aşı muhtemelen hastalığın seyrini ve şiddetini azaltacak ve postherpetik nevralji riskinizi azaltacaktır.

Zona aşısı sadece önleme stratejisi olarak kullanılır. Halen hastalığı olan insanlara tedavi amaçlı değildir. Hangi seçeneğin sizin için uygun olduğu konusunda doktorunuzla konuşunuz.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir